Bộ Ngoại giao Mỹ trước đó hôm thứ Ba (20/8) đã thông qua đề xuất bán đến 66 chiếc chiến đấu cơ F-16 của tập đoàn Lockheed Martin cho Đài Loan trong một thỏa thuận có trị giá lên tới 8 tỉ USD – một hợp đồng vũ khí được cho là lớn nhất từ trước đến nay mà Mỹ trao cho Đài Loan. Quyết định trên của Mỹ được đưa ra ngay sau khi Mỹ hồi tháng trước vừa thông qua một đề xuất bán vũ khí lớn khác cho Đài Loan.

Những thỏa thuận trên được thông qua vào thời điểm quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh đang leo thang căng thẳng vì cuộc chiến thương mại nhiều tỉ USD.

Phản ứng trước nước cờ mới nhất của Mỹ, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shuang hôm qua đã tuyên bố tại cuộc họp báo rằng: "Trung Quốc sẽ áp dụng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ các lợi ích của mình, trong đó có việc tung ra những biện pháp trừng phạt nhằm vào các công ty của Mỹ tham gia vào hoạt động bán vũ khí cho Đài Loan”.

Hoạt động bán vũ khí đó “là hành động can thiệp nghiêm trọng vào các vấn đề nội bộ của chúng tôi và làm phương hại đến chủ quyền cũng như các lợi ích về an ninh của chúng tôi”, ông Geng nhấn mạnh.

Trung Quốc cho biết, nước này hôm qua đã gửi văn bản phản đối bằng đường ngoại giao đến cho Mỹ và kêu gọi Mỹ “hủy bỏ ngay lập tức kế hoạch bán vũ khí nói trên, chấm dứt các hoạt động bán vũ khí cho Đài Loan cũng như cắt đứt các mối quan hệ tiếp xúc về quân sự với Đài Loan".

Vấn đề Đài Loan luôn là một trong những vấn đề nhạy cảm hàng đầu trong quan hệ giữa hai cường quốc Mỹ-Trung. Bắc Kinh coi Đài Loan là một vùng lãnh thổ của họ. Mặc dù Washington công nhận điều này nhưng vẫn duy trì một mối quan hệ gắn bó, thân thiết với Đài Loan. Trung Quốc kịch liệt phản đối bất kỳ nước nào có sự ủng hộ về mặt ngoại giao, quân sự hay công nhận về mặt pháp lý đối với Đài Loan.

Trung Quốc và vùng lãnh thổ Đài Loan đã bị chia cắt năm 1949, sau một cuộc nội chiến, và kể từ đó đến nay Bắc Kinh luôn khẳng định mục tiêu kiên quyết thống nhất Đài Loan vào Trung Quốc. Bắc Kinh công khai ý định sẵn sàng dùng vũ lực đối với VLT Đài Loan nếu khu vực này tìm cách đòi độc lập với Trung Quốc. Vì thế, Đài Loan vẫn luôn canh cánh cái gọi là “mối đe dọa từ Trung Quốc” đối với hòn đảo này.

Kể từ khi bà Tsai Ing-wen lên cầm quyền, tình hình Eo biển Đài Loan bắt đầu leo thang căng thẳng do Nhà lãnh đạo mới của Đài Loan áp dụng lập trường cứng rắn với Trung Quốc. Bà Tsai công khai thực hiện nhiều bước đi nhằm đối phó với Trung Quốc như tăng chi tiêu quân sự, tăng cường mua sắm vũ khí và mở rộng hợp tác với các nước lớn, đặc biệt là đồng minh Mỹ. Bắc Kinh đương nhiên không thể chấp nhận một Đài Loan ngày càng thách thức khi hòn đảo này luôn luôn được Trung Quốc coi là một vùng lãnh thổ của họ.

Tình hình càng nghiêm trọng khi Mỹ cũng tăng cường giúp đỡ cho Đài Loan, đặc biệt trong vấn đề vũ khí, quân sự. Quan hệ quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc nhiều lần lên xuống thất thường và bị gián đoạn bởi việc Mỹ cung cấp vũ khí cho Đài Loan. Mỗi lần Mỹ cung cấp vũ khí cho Vùng lãnh thổ Đài Loan thì nước này đều vấp phải những phản ứng hết sức mạnh mẽ từ phía Trung Quốc. Năm 2010, Trung Quốc từng tạm ngưng các quan hệ quân sự với Mỹ và đe dọa dùng đòn trừng phạt kinh tế để đáp trả việc Quốc hội Mỹ thông qua hợp đồng bán vũ khí trị giá 6,4 tỉ USD cho Vùng lãnh thổ Đài Loan.

Gần đây, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng thông qua một hợp đồng vũ khí trị giá 2,2 tỉ USD, theo đó Mỹ bán 100 xe tăng M1A2T Abrams và tên lửa Stinger cho Đài Loan. Khi bị Trung Quốc phản đối về hợp đồng này, Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng, thỏa thuận bán vũ khí cho Đài Loan của họ là nhằm “tăng cường hòa bình” trong khu vực.

Theo VnMedia