Vụ cháy Công ty Rạng Đông: Thông tin khác nhau, lại chờ giám định độc lập

Cuộc họp diễn ra 8 ngày sau khi vụ cháy Công ty Rạng Đông có địa chỉ tại phố Hạ Đình, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội xảy ra, khi thông tin về mức độ ô nhiễm, rò rỉ thủy ngân cũng như những chất độc hại ra ngoài môi trường và có thể ảnh hưởng đến đời sống người dân thì người đứng đầu thành phố mới quyết định sẽ trưng cầu một cơ quan độc lập giám định để xác định mức độ ô nhiễm. Không biết nên coi đây là động thái sớm, muộn hay là vừa kịp lúc! Tuy nhiên cũng chỉ sau cuộc họp chiều qua của lãnh đạo thành phố với những bên liên quan, người dân mới biết chính xác một con số là: người dân trong bán kính 500m từ Công ty Rạng Đông sẽ được khám sức khỏe miễn phí khi có yêu cầu!

Trong cuộc họp chiều 5/9, Chủ tịch Nguyễn Đức Chung giao giám đốc Sở Y tế Hà Nội, chủ tịch UBND quận Thanh Xuân phối hợp, bố trí bác sỹ, y tá trực 24/24 tại phường Hạ Đình và phường Thanh Xuân Trung, tổ chức khám sức khỏe miễn phí tại khu vực bán kính 500m theo yêu cầu của người dân. Đồng thời tuyên truyền, hướng dẫn cho mọi người dân tổ chức các biện pháp phòng ngừa nhằm giảm thiểu các tác động ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường sống của người dân trong khu vực; Giao Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục quan trắc không khí, chất lượng đất, nước mặt để xác định ô nhiễm, công khai minh bạch tới nhân dân và cơ quan thông tin đại chúng; Chỉ đạo Cơ quan Điều tra Công an Thành phố khẩn trương điều tra, xác định nguyên nhân của vụ cháy, xác định nguồn gốc, xuất xứ, chất lượng của hàng hóa nhập khẩu của Công ty cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông, làm rõ số lượng nhập, số lượng hóa chất đã sử dụng, số lượng hóa chất bị cháy, số lượng còn lại trong kho; Trưng cầu cơ quan chuyên môn giám định nguyên nhân gây cháy, mức độ ảnh hưởng môi trường do vụ cháy gây ra đối với sức khỏe của người dân và môi trường; Trưng cầu Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam giám định để xác định mức độ ô nhiễm về môi trường đất, nước và không khí trong vùng ảnh hưởng xung quanh khu vực cháy nhà kho của Công ty cổ phần bóng đèn và phích nước Rạng Đông. Sớm có kết luận để công bố công khai, minh bạch cho người dân và dư luận khi có kết quả.

Đồng thời đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của Bộ hỗ trợ, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị của thành phố Hà Nội trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ.

Tại buổi làm việc với UBND TP Hà Nội vào chiều ngày 5/9, ông Hoàng Văn Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), cho biết kết quả quan trắc tại nhà xưởng Công ty Rạng Đông cho thấy thủy ngân đã phát tán ra môi trường và nằm trong ngưỡng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Do đơn vị này có thiết bị hiện đại nên "bẫy" được hàm lượng thủy ngân trong môi trường để đưa ra khuyến cáo cho người dân phòng ngừa rủi ro. Dù vậy, mức độ ô nhiễm vẫn chưa đến mức phải di dân ra khỏi khu vực ảnh hưởng của vụ cháy.

Còn theo Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung, kết quả quan trắc của Tổng cục Môi trường không thống nhất với các đơn vị khác. TP Hà Nội cũng có thiết bị hiện đại của Pháp (đạt tiêu chuẩn châu Âu) xác định được chỉ số ô nhiễm môi trường sau vụ cháy rất chính xác. Vì vậy, ông Chung giao Công an TP trưng cầu một đơn vị giám định độc lập để có được kết quả chính xác nhất mức độ ô nhiễm môi trường sau vụ cháy tại nhà máy Rạng Đông.

Nếu chỉ đạo này có ngay sau thời điểm xảy ra vụ cháy, ngay sau khi phường Hạ Đình đưa ra văn bản cảnh báo người dân trong khu vực, hoặc ngay sau khi UBND quận Thanh Xuân "bỗng nhiên" thu hồi văn bản của phường Hạ Đình thì có lẽ những nghi ngại về ô nhiễm môi trường xung quanh Công ty Rạng Đông sẽ được giảm bớt!

Chỉ đạo này có sau khi Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố, ước tính đã có khoảng 15,1 - 27,2 kg thủy ngân đã phát tán ra môi trường sau đám cháy. Kết quả phân tích, so sánh nồng độ thủy ngân so với qui chuẩn Việt Nam hiện hành từ các mẫu quan trắc như sau:

1/8 mẫu nước thải có giá chỉ vượt qui chuẩn 2,76 lần tại điểm quan trắc hố ga, khu vực đèn Led của công ty.

12/13 mẫu trầm tích - bùn đáy có giá trị thủy ngân vượt tiêu chuẩn 6,1 lần tại điểm quan trắc trên sông Tô Lịch, cách ngõ 320 Khương Đình 1km.

1/6 mẫu không khí có giá trị thủy ngân vượt tiêu chuẩn 1.02 lần ở điểm quan trắc trong khuôn viên bị cháy của công ty.

Việc nhiều cơ quan độc lập cùng tiến hành nghiên cứu, phân tích về mức độ ô nhiễm cũng như ảnh hưởng của vụ cháy với môi trường là cần thiết. Nhưng, nếu trưng cầu sớm hơn...!

Bộ Y tế khuyến cáo những người cần được kiểm tra và theo dõi sức khỏe là người trực tiếp tham gia chữa cháy, cứu hộ cứu nạn, xử lý môi trường và những người khác trong khuôn viên nhà máy, người dân sống, làm việc trong khu vực bán kính 500m tính từ hàng rào công ty trong thời gian xảy ra cháy và sau 8 giờ kể từ khi đám cháy kết thúc.

Bộ Y tế đề nghị UBND thành phố Hà Nội yêu cầu công ty Bóng đèn phích nước Rạng Đông tổ chức khám sức khỏe cho toàn bộ người lao động, khám phát hiện sớm bệnh nghề nghiệp và tổ chức điều trị, phục hồi chức năng (nếu có). Đồng thời, yêu cầu bệnh viện Bạch Mai, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật bằng văn bản và hỗ trợ khi có yêu cầu.

Bộ Y tế cũng khuyến cáo, người dân sống và làm việc trong khu vực bán kính 500 m tính từ hàng rào công ty trong thời gian xảy ra cháy không nên quá lo lắng. Nếu có các dấu hiệu bất thường về sức khỏe nên đến các điểm tư vấn do sở Y tế thành lập đặt tại trạm y tế (phường Hạ Đình, Thanh Xuân Trung) để được hướng dẫn và theo dõi sức khỏe. Trong thời gian này, người dân nên sử dụng nước máy cho mục đích ăn uống sinh hoạt, không nên thu gom và sử dụng nước mưa, nước giếng khoan..